Değerli okuyucumuz,
Abonemiz olmayanların soruları soru-cevap platformunda cevaplandırılmamaktadır. Ancak bir kereye mahsus olmak üzere cevaplandırmak gerekirse;
3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nun 5’inci maddesi uyarınca; Uzman erbaşların 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 92 nci maddesi hükmünden yararlanabilmeleri için en az yedi hizmet yılını tamamlamış olmaları gerekmektedir.
Anılan Kanun’un 16’ncı maddesinde;
“…Uzman erbaşlıktan ayrılanlardan kamu kurum ve kuruluşlarına memur veya sözleşmeli personel olarak atananlar ile iş kanunlarına tâbi olarak çalışanların emekli olmaları durumunda; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ek 20 nci maddesi uyarınca ödenecek emekli ikramiyesi veya iş kanunlarına göre ödenecek kıdem tazminatının hesabında, bu maddeye göre ödenen ikramiyede esas alınan hizmet süreleri dikkate alınmaz…” hükmüne yer verilmiştir.
3269 sayılı Kanun’un Ek 4 üncü maddesinde;
“…Uzman erbaş olarak görev yapmış olanlardan, bu görevleri üzerinden emekli, adi malullük, vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanların veya uzman erbaşlık görevi esas alınarak dul ve yetim aylığı bağlanmış olanların aylıkları, uzman erbaşlık görevinin sona erdiği tarihteki en son öğrenim durumları ve bu madde esas alınarak ekli (1) sayılı Cetvele göre yeniden belirlenir. Aylıkların bu şekilde yeniden belirlenmesinden dolayı geçmişe yönelik aylık ve ikramiye farkı ödenmez…” hükmüne yer verilmiştir.
3269 sayılı Kanun’un Geçici 5 inci maddesinde;
“…Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte 5 inci maddede 19/6/2010 tarihli ve 6000 sayılı Kanunla yapılan değişiklik kapsamında emekli oluncaya kadar Devlet memuru olarak istihdam edilmiş olanlardan emekli, adi malullük, vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanların veya dul ve yetim aylığı bağlanmış olanların aylıkları, Sosyal Güvenlik Kurumuna yapacakları yazılı başvuru üzerine, Devlet memurluğunun sona erdiği tarihteki en son öğrenim durumları ve ek 4 üncü madde esas alınarak ekli (1) sayılı Cetvele göre başvuru tarihini takip eden aybaşından itibaren yeniden belirlenir ve bunlara bu Kanunda belirtilen derece, kademe, gösterge ve ek gösterge uygulanır.
Ayrıca 5 inci maddede 6000 sayılı Kanunla yapılan değişiklik kapsamında halen Devlet memuru olarak çalışanların emekli aylığına hak kazandıkları tarihe kadar istihdam edilmelerine devam edilir. Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 90 gün içerisinde talepleri halinde aylıkları ek 4 üncü madde esas alınarak ekli (1) sayılı Cetvele göre yeniden belirlenir ve bunlara bu Kanunda belirtilen derece, kademe, gösterge, ek gösterge ve ek 4 üncü madde hükümleri uygulanır.
Bunlardan lise ve dengi okul öğrenim düzeyine sahip olup ek 4 üncü madde esas alınarak ekli (1) sayılı Cetvele göre yeniden aylıkları belirleneceklerin uzman erbaş olarak görev yaptıkları dönemde aldıkları son altı yıllık sicil notu ortalaması esas alınır.
Aylıkların bu şekilde yeniden belirlenmesinden dolayı geçmişe yönelik aylık ve ikramiye farkı ödenmez.
Yukarıdaki fıkralar kapsamında aylıkları yeniden belirlenenlerin Devlet memuru olarak görev yaptıkları süre için hesaplanacak emekli keseneği, kurum karşılığı ve genel sağlık sigortası primi fark tutarları, talep tarihindeki katsayılar esas alınarak, gecikme cezası, gecikme zammı veya faiz uygulanmaksızın, ilgililerin aylıklarından yirmi dört eşit taksitle kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilir…”
Netice itibariyle;
7281 sayılı Kanunun yayımı tarihi olan 5/3/2021 tarihinden itibaren 90 gün süre içinde ilgililerin belediyeye dilekçe ile başvurusu üzerine aşağıdaki hususlar gözetilerek işlem yapılması gerektiği değerlendirilmiştir.
7281 sayılı Kanun’un 29 uncu maddesi ile 3269 sayılı Uzman Er ve Erbaş Kanunu’nun Geçici 5 inci Maddesinde yapılan düzenleme ile 29- 30 Haziran 2010 tarihli 6000 sayılı Kanun ile 45 (2016 yılında yapılan düzenleme ile 52 yaş olarak değiştirilmiştir) yaşına gelmiş, fakat emekli aylığını hak etmemiş uzman erbaşlardan istekli olanların, emekli aylığına hak kazanacakları tarihe kadar Devlet memuru olarak istihdam edilmelerine olanak sağlanmıştır. 6000 sayılı Kanunun yayım tarihinden sonra;
a. Uzman erbaşlara 22/2/2014 tarihli 6519 sayılı Kanun ile 2200 puanı geçmeyecek şekilde ek gösterge verilmesine ve emeklilerine 100 TL ilave tazminat ödenmesi imkanı getirilmiştir.
b. En fazla üçüncü dereceye kadar yükselebilen uzman erbaşlara 10/2/2016 tarihli 6663 sayılı Kanun ile birinci dereceye kadar yükselmelerine ve 3000 ek gösterge puanı alabilmelerine olanak sağlanmıştır.
Ayrıca uzman erbaşlara ve doğrudan uzman erbaş emeklilerine eğitim ve öğrenim durumlarına göre bir kademe ile bir derece arasında intibak yapılması sağlanmıştır. Lise ve dengi okul öğrenim düzeyine sahip uzman erbaşlardan ikinci derecenin üçüncü kademesinde en az bir yılını tamamlayanlardan sicil belgelerinin son altı yıllık not ortalaması sicil tam notunun yüzde doksanı ve daha yukarısı olan ve kademe ilerleme şartını taşıyanlara birinci dereceye yükselme imkânı getirilmiştir.
c. Yukarıda belirtilen 6519 sayılı Kanun ve 6663 sayılı Kanundan halen görevde olan uzman erbaşlar ile bunlardan emekli, adi malullük, vazife malullüğü, dul ve yetim aylığı bağlanmış olanlar yararlanmıştır. Bu düzenlemeler kapsamında çoğunlukla üçüncü derecede olan uzman erbaşlara ikinci derecede 2500 ek gösterge ve birinci derecede 3000 ek gösterge verilmiştir.
Ancak 3269 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarınca emekli oluncaya kadar Devlet memuru olarak istihdam edilenler ile Devlet memuru olarak istihdam edildikten sonra emekli edilenler 6519 sayılı Kanun ve 6663 sayılı Kanun ile uzman erbaşlara sağlanan aylık artışı, ek gösterge, eğitim ve öğretim veya sicil yoluyla derece ve kademe intibakından yararlanamamışlardır.
Söz konusu kişiler düşük ek gösterge puanında kalmışlar ve emekli aylıkları doğrudan emekli olan uzman erbaşların 100 TL ile 605 TL arasında gerisinde kalmıştır.
7281 sayılı Kanun’un 29’ uncu maddesi ile Geçici 5 inci maddesinde yapılan düzenleme ayrıca, 6000 sayılı Kanun kapsamında Devlet memuru olarak istihdam edildikten sonra emekli olan veya halen Devlet memuru olarak çalışan yaklaşık 2900 kişinin hak kaybının önlenmesi maksadıyla düzenlenmesi yapılması ve bu kapsamda; Devlet memuru olurken derece ve kademeleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanuna göre yeniden düzenlemiş olanların bu işlemlerinin iptal edilerek uzman erbaşlıkta geçen süre ile Devlet memurluğunda geçen sürenin toplamının 3269 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmesi ve buna göre derece, kademe, gösterge ve ek göstergelerinin yeniden düzenlenmesi, eğitim ve öğrenim veya sicil yoluyla intibaklarının yapılması, böylece doğrudan uzman erbaş statüsünden emekli olanlar ile Devlet memuru olarak istihdam edildikten sonra emekli olanların emekli aylıkları arasındaki farkın ortadan kaldırılması amaçlanmıştır.
Yukarıda sağlanan haklardan faydalanabilmek için sizin geçici 5 inci maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 5 Mart 2021 tarihinden itibaren, 90 günlük süre içinde belediyenize başvurmak suretiyle intibakınızı yaptırabileceğiniz ancak süre yönünden bugünden itibaren bir hak talep edemeyeceğiniz düşünülmektedir.
