Resmi Gazete Tarihi: 15.05.1997 Resmi Gazete Sayısı: 22990
KARAYOLLARI KENARINDA YAPILACAK VE AÇILACAK TESİSLER HAKKINDA
YÖNETMELİK
BİRİNCİ KISIM
Amaç , Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve Kapsam
Madde 1 – (Değişik:RG-6/1/1998-23222)
Bu Yönetmelik;
a) Karayollarının her iki tarafında karayollarına bağlantıyı sağlayacak geçiş yollan yönünden akaryakıt istasyonları, servis istasyonları, akaryakıt dolum istasyonları, sıvılaştırılmış petrol gazları (LPG/CNG) dolum ve ikmal istasyonları, tehlikeli madde depolan, umuma açık park yerleri, umuma açık garaj, yolcu terminali(otogar), yük terminali (nakliyat ambar ve depoları), fabrika, işhanı, çarşı, pazar yeri, toptancı hal, sinema, tiyatro ve benzeri eğlence yerleri, turistik yapı ve tesisler, malzeme ocak ve harmanlan, maden ve petrol şantiye-ocak ve tesisleri, araç bakım-onarım-teşhir ve satış yerleri, otel, motel, lokanta, kahvehane, ticari bina, hububat- tütün- fındık- pancar ve benzeri tarım ürünleri depoları, besi çiftliği ve ahırlar, yolcu indirme - bindirme yerleri (durak) , sürücü kurs yerleri, eğitim- sağlık- spor- dini- kültürel ve benzeri amaçlı kamu ve özel yapılar ile bunların sosyal tesisleri, üretme çiftlikleri, havuzlar, sabit kantarlar, trafolar, meskenler ile trafik güvenliğini etkileyecek her türlü yapı ve tesislerin,
b) Karayollarının her iki tarafında sınır çizgisine elli metre mesafe içinde olup geçiş yolları ile karayoluna bağlantı yapmaksızın (a) bendinde sayılan yapı ve tesislerin
yapılması, açılması, işletilmesi veya tadil edilmesinde karayolu trafik güvenliğinin sağlanması amacına yönelik olarak aranacak usul, esas ve şartlan kapsar.
Kanuni Dayanak
Madde 2 - Bu Yönetmelik 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 17 ve 18 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
Tanımlar
Madde 3 - Diğer Kanun, Tüzük ve Yönetmeliklerdeki tanımlar saklı kalmak kaydıyla bu Yönetmelikte adı geçen terimlerin tanımları aşağıda yapılmıştır.
1- Akaryakıt İstasyonu: Esas itibariyle karayolunda seyreden araçların akaryakıt, yağ, basınçlı hava gibi ihtiyaçlarının sağlandığı ve taşıtlarla ilgili bazı basit teçhizat parçaları ile hizmetlerin verildiği yerlerdir.
2 - Servis İstasyonu: Karayolunda seyreden araçların bakım- onarım, yağlama ve yıkama gibi işlerin yapıldığı tesislerdir. Bu istasyonların akaryakıt sağlayacak şekılde düzenlenmiş olanları akaryakıt istasyonu sayılır ve akaryakıt istasyonu ile ilgili hükümler uygulanır.
3 - Akaryakıt Dolum İstasyonu: Akaryakıt istasyonu olarak hizmet görmeyen, sadece akaryakıt taşıyan taşıtların yüklendiği tesislerdir.
4-a) (Değişik:RG-6/1/1998-23222) Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) ve Sıkıştırılmış Doğalgaz (CNG) Dolum İstasyonları: Propan, bütan ve izomerleri gibi hidrokarbonlar veya bunların karışımının üretildiği ve basınç altında depolandığı,depolama tanklarının bulunduğu mahaldir.
4-b) (Değişik:RG-6/1/1998-23222) Sıvılaştırılmış Petrol Gazlan (LPG) İkmal İstasyonları: Sıvılaştırılmış petrol gazlarının sabit tanklarda depolandığı, yakıt olarak sıvılaştırılmış petrol gazlarını kullanan sabit depolu karayolu taşıtlarına ikmal hizmetlerinin verildiği istasyonlardır.
5 - Tehlikeli Madde Depoları : Dolum istasyonları dışında patlayıcı, yakıcı, zehirli, radyoaktif, kendi kendine tutuşan maddelerle yanıcı sıvılar ve kolay ateş alabilen katı maddeler, fiziksel veya kimyasal niteliği bakımından yukardakilere benzeyen maddelerin depo edildiği, yükleme ve boşaltmaların yapıldığı tesislerdir.
6 - Umuma Açık Parkyerleri : Araçların park etmelerine elverişli şekilde düzenlenmiş, açık,kapalı ve çok katlı olabilen karayolu dışı yer üstü ve yeraltı tesislerdir.
7 - Umuma Açık Garaj : Araçların; park etmelerine elverişli şekilde düzenlenmiş,açık, kapalı ve çok katlı olabilen, akaryakıt ikmalinin yapılmadığı, sadece bakım veya servislerinin yapıldığı, karayolu dışı yer üstü ve yeraltı tesislerdir.
8- Yolcu Terminali (Otogar) : Yolcu taşımalarında araçların indirme, bindirme aktarma yaptıkları ve ayrıca bilet satışı ile bekleme, haberleşme ve şehir ulaşımı hizmetlerinin sağlandığı, diğer sosyal hizmetlerin de verilebilmesi için gerekli yapı ve teçhizatı da olabilen tesislerdir.
9 - Yük Terminali (Nakliyat Ambar ve Depoları) : Yük taşımalarında araçların yükleme,boşaltma, aktarma yaptıkları ve ayrıca bekleme, haberleşme, şehir ulaşımı ve benzeri hizmetlerin de sağlandığı tesislerdir.
10 - Fabrika:Değişik cins ve boyuttaki maddelerin üretimlerinin yapıldığı tesislerdir.
11 - İşhanı : Çok sayıda ticarethane, büro, teşhir yeri ve benzeri işyerlerinin bir arada bulunduğu binadır.
12 - Çarşı : Çok sayıda ticarethane, büro, teşhir yeri ve benzeri işyerlerinin bulunduğu açık veya kapalı alanlardır.
13 - Pazaryeri, Toptancı Hal : Çeşitli ihtiyaç maddelerinin perakende veya toptan satışa sunulduğu bazı birimlerinin kapalı olabildiği açık alanlardır.
14 -Sinema, Tiyatro, Gazino ve Benzeri Eğlence Yerleri : Umumun eğlenmesine açık olan, bazı sosyal hizmetlerin de verilebildiği açık veya kapalı yerlerdir.
15 - Turistik Yapı ve Tesisler : Konaklama, spor, dinlenme, eğlence ve tedavi amacı ile geliştirilmiş birimleri olabilen Kültür ve Turizm Bakanlığından Belgeli açık veya kapalı tesislerdir
16 - Malzeme Ocak ve Harmanları : Her türlü inşaat ve imalat için gerekli olan taş, kum, çakıl, tuğla, biriket, kireç ve benzeri maddelerin üretildiği yerlerdir.
17 - Maden ve Petrol Şantiye- Ocak ve Tesisleri : Maden ve petrol aramak, üretmek, depolamak nakletmek amacıyla kurulmuş olan tesis ve alanlardır.
18 - Araç Bakım - Onarım Yerleri : Araçların motor, şase, aktarma organları, öndüzen, kabin, kasa ve diğer aksamlarının bakım ve onarımlarının yapıldığı tesislerdir.
19 - Araç Teşhir ve Satış Yerleri : Araçların sadece teşhir ve satış için bulunduruldukları açık veya kapalı yerlerdir.
20 - Otel-Motel : İnsanların gecelemeleri için gerekli teçhizatı olan, sosyal hizmetlerin de verilebileceği tesislerdir.
21 -Lokanta : İnsanların sadece yeme içme ihtiyacını karşılamak için gerekli teçhizatı olan tesislerdir.
22 - Kahvehane : Kahve, çay, meşrubat gibi alkolsüz içki servislerinin yapılabileceği şekilde gerekli teçhizatı olan tesislerdir.
23 - Hububat- Tütün -Fındık- Pamuk- Pancar ve Benzeri Tarım Ürünü Depoları : Bu ve benzeri tarım ürünlerinin toplama, tartma, temizleme-yıkama, kurutma, nakletme veya benzeri amaçlarla depolandığı, sürekli veya belirli zamanlarda faaliyet gösterebilen açık veya kapalı tesislerdir.
24 - Üretme Çiftliği ve Ahırlar : Çeşitli cins hayvanları beslemek, üretmek ve pazarlamak, bu hayvanların ihtiyacı olan yem ve benzeri gıda maddelerini depolamak amacıyla geliştirilmiş yapı ve tesislerdir.
25- (Değişik:RG-6/1/1998-23222) Ticari Bina:Tamamı veya bir bölümü ticari amaçla kullanılan yapılardır.
26- Yolcu İndirme - Bindirme Yerleri (Durak): Kamu hizmeti yapan yolcu taşıtlarının yolcu veya hizmetlilerini indirip bindirmeleri için durakladıkları yerlerdir.
27- Taksi Durakları: Taksi otomobillerinin yolcu almak için bekliyebilecekleri şekilde düzenlenmiş yerlerdir.
28 - Minibüs ve Otobüs Durakları : Kamu taşıması yapan minibüs ve otobüslerin yolcu almak için bekleyebilecekleri şekilde düzenlenmiş yerlerdir.
29 -Sürücü Kurs Yerleri: Sürücü yetiştirmek için gerekli personel ve teçhizatla donatılmış açık ve kapalı tesislerdir.
30- Havuzlar: Ticari amaçla kullanılmak üzere inşa edilen yüzme havuzları, üretme havuzları, sebze yıkama havuzları v.b. gibi üstü kapalı veya açık olan tesislerdir.
31- Sabit Kantarlar: Tartım amacıyla inşa ve monte edilen sabit tesislerdir.
32- Trafolar: Yüksek elektrik gerilimini hizmet edeceği amaca uygun olarak düzenleyen tesislerdir.
33 - Meskenler : Tamamı ikamet amacı ile kullanılan yapılardır.Meskenler bünyesinde veya yakın civarında ticari amaçlı olmayan sundurma, yüzme havuzu, ağıl, ahır, kümes ve benzeri yapılar bu Yönetmeliğin uygulanmasında mesken gibi değerlendirilir.
34 - Devlet yolu, İlyolu : Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş Kanunu'ndaki tanımları ile esas alınır.
35- Kavşak Başlangıcı : Kavşak kollarından kavşağa yaklaşırken bulunulan kesimde geometrik değişikliğin başladığı kesittir. Bu kesitin tespiti yolun yapım ve bakımı ile görevli Kuruluşa aittir.
36-Toplayıcı Yol (Yan Yol) : Karayolunda, daha düzenli ve güvenli bir trafik akışının sağlanması amacıyla, yol kenarındaki mülklerden karayoluna her noktada yapılabilecek geçişleri önleyerek, belirli uzunluklarda ve topluca katılma veya ayrılma imkanı tanımak üzere, karayolunun bir veya her iki yönünde, tek veya iki yönlü olarak ve genellikle karayoluna paralel olacak şekilde geliştirilen tali yollardır.
37- Geçiş Yolu: Araçların bir mülke girip çıkması için yapılmış olan yolun, karayoluna bağlanan ve karayolu sınır çizgisi içinde kalan kısmıdır.
38- Belediye Sınırı : Belediye idaresinin görev ve yetki alanını belirlemek üzere tespit edilen sınırdır.
39- Mücavir Alan : Bir kentsel yerleşmenin belediye sınırları dışında olmakla birlikte yerleşimin gelecekteki gelişmesi bakımından gerekli görülen ve imar mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve mesuliyeti altına verilmiş alanlardır.
40- Nazım İmar Planı: Varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak halihazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının ; genel kullanış biçimlerini , başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu , çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini , ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bütün olan plandır. Bu planın kapsadığı alanın sınırları nazım imar planı sınırıdır.
41- Yerleşme Alanı ( İskan Sınırı ): İmar planı sınırı içindeki yerleşik ve gelişme alanlarının tümüdür.
42- Karayolu sınır çizgisi : Kamulaştırma yoluyla veya kanunlarla kamuya terk veya tahsis edilmiş karayolunda, mülke olan sınır çizgisi, diğer karayollarında, yarmada, şevden sonra hendek varsa hendek dış kenarı, hendek yoksa şev üstü kenarı, dolguda şev etek çizgisi, yaya yolu ayrılmış karayolunda ise, yaya yolunun mülkle birleştiği çizgidir.
43- İlgili Kuruluş :Yönetmelik metninde geçen "ilgili kuruluş" yolun yapım, bakım ve işletmesinden sorumlu kuruluştur.
Bu Yönetmelikle ilgili diğer terimlerin tanımları da, 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 3. Maddesinde belirtildiği şekliyle esas alınır.
Kavşak Mesafesi MADDE 17 - Tesislere ait geçiş yolu ekseninin taşıt yolu dış kenarı ile kesiştiği noktanın kavşak başlangıcına mesafesi; aynı yönde birden fazla şeridi olan iki yönlü devlet yolları ile bölünmüş devlet yollarında enaz 200 metre, diğer devlet yolları ile platform genişliği 10 metre daha fazla olan il yollarında enaz 150 metre, diğer il yollarında enaz 100 metre ve diğer yollarda enaz 50 metredir. Geçiş yolu, giriş ve çıkış yolu olarak tesis edilmiş ise, kavşak tarafında kalan giriş veya çıkış yolu ekseni bu mesafenin tahkikinde esas alınır. Tesislere ait geçiş yolu ekseninin taşıt yolu dış kenarı ile kesiştiği noktanın, platform genişliğinde daralma olan köprü, tünel ve menfez gibi yapıların yaklaşımlarında yol platformundaki daralmanın başladığı kesime olan mesafesi; iki yönlü devlet ve il yollarında her iki yönde ayrı ayrı olmak üzere enaz 100 metre, bölünmüş devlet ve il yollarında enaz 50 metredir. Ancak; a) Çeşitli kamu kurum ve kuruluşların bakımı altında bulunmayan tapuda kayıtlı yollar, b) Çeşitli kamu kurum veya kuruluşların bakımı altında bulunmayan veya bu kuruluşların bakımı altında olmasına rağmen kamuya açık tutulmayan yollar, c) Çeşitli kamu, kurum veya kuruluşlarınca daha önce bakım altında iken, sonradan bakım ağından çıkarılan karayolları, d) Geçiş yolları, e) İlgili kuruluşlarca yapım ve bakımı altında bulundurulan sulama kanalı yolları, baraj yolları ile radyoling, radar, televizyon yayın aktarıcı istasyonları, haberleşme istasyonları, katı, sıvı veya gaz iletim hatları gibi tesislere ulaşan yollar, f) Serbestçe girmenin yasaklandığı yollar, g) Bölünmüş yollarda sadece, ‘’U’’ dönüşleri için ayırıcı üzerinden verilen aralıklar, h) Bölünmüş yollarda, ayırıcıda aralık bırakılmaksızın tesis yeri karşı tarafındaki yol bölümüne bağlanan veya bu bölümden ayrılan yollar, Kavşak mesafesi tahkikinde dikkate alınmaz.
