Sayın okuyucumuz,
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 34 üncü maddesi uyarınca, her ne suretle olursa olsun, idarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz.
Yargıtay11. Hukuk Dairesinin 27.12.1990 tarihli ve 1999/4046 Esas, 1999/8459 Karar sayılı Kararına göre; “… Teminat mektubu hiçbir zaman kıymetli evraktan madut değildir. Kıymetli evrak bir hakkı temsil eden, içinde bir hakkın mündemiç bulunduğu senetlerdir. Teminat mektubu ise bir hakkı temsil etmeyip bir taahhüdü muhtevidir. …”
Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 03.10.2016 tarihli ve 2014/26001Esas, 2016/13002 Karar sayılı Kararına göre; “… Teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmamaktadır. Banka ile muhatap arasında garanti sözleşmesi niteliğinde olan teminat mektubunda lehtar, akit durumda değildir. Yani, teminat mektubu ile doğmuş ve doğacak bir hak bulunmadığından, lehdarın borcu için teminat mektubunun haczedilmesine yasal imkan yoktur. Teminat mektubu hangi iş için verilmiş ise onun için haczedilip paraya çevrilebilir. …”
Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin müstakar kararlarına göre; “… Teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmamaktadır. Banka ile muhatap arasında garanti sözleşmesi mahiyetinde olan teminat mektubunda lehdar âkit durumunda değildir. Başka deyimle teminat mektubu ile lehdar lehine doğmuş veya doğacak bir hak bulunmadığından lehdarın borcu için teminat mektubunun haczedilmesine yasal imkan yoktur. Teminat mektupları nitelikleri itibariyle hangi iş için verilmişse ancak o işin teminatı olup, sadece bu ilişki nedeniyle paraya çevrilebilir. …” (Yargıtay 12.Hukuk Dairesi 19.12.2006, 2006/20971 E., 2006/24123 K. ; 07.11.2006, 2006/17798 E., 2006/20667 K.; 30.10.2006, 2006/16713 E., 2006/19929 K. )
İlgili mevzuat hükümleri ve yargı kararları dikkate alındığında; kamu kurumlarına hitaben verilen teminatların yapılacak işin garanti altına alınması için alınan teminat türü olduğu; ileride doğup doğmayacağı belli olmayan bir risk garanti edildiğinden teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği olmayıp sadece bir ispat aracı olduğu, hangi işin teminatı olmak üzere verilmişse ancak o iş için paraya çevrilebileceği ve bu bağlamda bir alacak hakkını temsil etmediğinden kendisinin haczinin mümkün olmadığı; yüklenicinin edimlerini tamamladığında teminat mektuplarının iade edilmesi gerektiği, yüklenici ediminin yerine getirilmemesi durumunda idarenin yaptırım uygulayarak teminat mektubundaki değeri kendi bütçesine gelir kaydetmesi gerektiği değerlendirilmektedir.
